Sprzedaż samochodu firmowego – o czym należy pamiętać?

Samochód może stanowić element majątku firmy. Jeżeli zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, przedsiębiorca będzie mógł odliczać od przychodu koszty związane z jego eksploatacją. Takie rozwiązanie ma jednak swoje minusy – sprzedaż firmowego samochodu pociąga za sobą szereg obowiązków podatkowych. Przeczytaj nasz poradnik i sprawdź, o czym musisz pamiętać!
Sprzedaż samochodu – obowiązki
Sprzedaż auta firmowego niesie wiele obowiązków. Najmniej z nich czeka tych podatników, którzy w ramach działalności użytkowali samochód prywatny, niebędący składnikiem majątku firmy. Co do zasady, zbycie takiego pojazdu nie prowadzi do konieczności rozliczenia VAT. Jeżeli sprzedaż samochodu firmowego nastąpi w ciągu 6 miesięcy od daty jego nabycia, przedsiębiorca będzie musiał jednak opłacić podatek od dochodu. Środki uzyskane ze sprzedaży należy również wykazać w zeznaniu rocznym PIT 36.
Wielu przedsiębiorców, posiadających firmowy samochód, decyduje się wprowadzić go do ewidencji środków trwałych. Takie rozwiązanie przynosi wiele korzyści – po pierwsze, pozwala ująć wydatki związane z użytkowaniem pojazdu, np. opłatą składki OC w kosztach, natomiast po drugie, zmniejsza podstawę opodatkowania, dzięki odliczaniu odpisów amortyzacyjnych. Sprzedaż auta firmowego ewidencjonowanego w ten sposób pociąga za sobą jednak dodatkowe obowiązki, szczególnie w zakresie podatku VAT.
Sprzedaż samochodu osobowego a VAT
Obowiązek opłacenia podatku VAT z tytułu sprzedaży firmowego samochodu ciąży na tych przedsiębiorcach, którzy podczas nabycia pojazdu korzystali z prawa do odliczenia podatku naliczonego lub też wykorzystywali pojazd podczas realizacji czynności objętych tym podatkiem. Podatek za sprzedaż samochodu firmowego zapłacą również ci przedsiębiorcy, którzy są czynnymi podatnikami VAT, ale podczas zakupu pojazdu nie mieli możliwości odliczenia podatku. Do takiej sytuacji może dojść, jeżeli auto zostało zakupione na podstawie umowy z osobą fizyczną, faktury marża lub też było przeniesione z majątku prywatnego do firmowego.
Stawka podatkowa wynosi w tym przypadku 23%, natomiast podstawę do wyliczenia podatku stanowi faktura sprzedaży samochodu VAT. Zwolniony z obowiązku opłacania podatku będzie z kolei ten przedsiębiorca, który nie jest czynnym podatnikiem VAT.
Korekta VAT – jak jej dokonać?
Nieco więcej obowiązków ciąży na tych przedsiębiorcach, którzy zdecydują się sprzedać samochód przed upływem 60 miesięcy, zaś w przypadku pojazdów o wartości poniżej 15 tys. zł, przed upływem roku. Jak w tym przypadku przedstawia się relacja sprzedaż samochodu a VAT? Przede wszystkim należy pamiętać o konieczności dokonania korekty naliczonego VAT-u.
Jeżeli przedsiębiorca wykorzystywał pojazd również do celów prywatnych i odliczał wraz z tym 50% podatku, takie rozwiązanie może okazać się korzystne. W takim przypadku pozostała część podatku zostanie uwzględniona podczas korekty.
Należy pamiętać, że okres korekty, gdy następuje sprzedaż samochodu firmowego o wartości wyższej niż 15 tys. zł, wynosi 5 lat. Wysokość podatku do skorygowania zależy od miesiąca, w którym nastąpiło zbycie pojazdu. Przykładowo, jeżeli przedsiębiorca decyduje się na sprzedaż firmowego auta po 36 miesiącach od daty zakupu, to wówczas możliwe jest odzyskanie podatku VAT w części równej 24/60. Tym samym przedsiębiorca może odzyskać 2/5 z pozostałych 50% nieodliczonego podatku VAT.
Jeżeli jednak pojazd w momencie zakupu miał wartość niższą niż 15 tys. zł, wówczas okres korekty wynosi 12 miesięcy. Należy jednak pamiętać, że środki odzyskane w wyniku korekty VAT stanowią dla przedsiębiorcy przychód. Tym samym podlegają opodatkowaniu według wybranej stawki podatku dochodowego.
Sprzedaż firmowego samochodu bez VAT – czy jest możliwa?
Wielu czynnych podatników VAT zastanawia się, czy możliwa jest sytuacja, w której nastąpi sprzedaż samochodu osobowego, a VAT nie będzie konieczny do opłacenia. Okazuje się, że takie rozwiązanie jest możliwe. W tym celu przed zawarciem transakcji należy jednak wycofać pojazd z majątku firmy.
Z tej możliwości mogą skorzystać jednak jedynie te osoby, które nie korzystały z prawa do odliczenia podatku VAT podczas nabycia samochodu, np. kupując pojazd wykorzystywany w firmie od osoby prywatnej. Ten mechanizm nie sprawdzi się natomiast u przedsiębiorców, którzy korzystali z odliczenia VAT. W ich przypadku samo przeniesienie pojazdu do majątku prywatnego będzie podlegało opodatkowaniu ze stawką 23%.
Sprzedaż samochodu a podatek dochodowy
Sprzedaż samochodu z firmy pociąga za sobą dodatkowe obowiązki w zakresie opłacenia podatku dochodowego. W przypadku pojazdów będących środkiem trwałym, przychód ze sprzedaży należy opodatkować także za pomocą odpowiedniej stawki podatku dochodowego. Chcąc uniknąć takiej konieczności, niektórzy przedsiębiorcy decydują się wycofać pojazd z firmy. Należy jednak pamiętać, że aby uniknąć opodatkowania przychodu ze sprzedaży samochodu, pojazd powinien stanowić własność prywatną przynajmniej od 6 lat.
Decydując się na sprzedaż samochodu z firmy, warto pamiętać o jeszcze jednej kwestii. W przypadku tych pojazdów, których koszt zakupu nie został jeszcze całkowicie zamortyzowany, przychód do opodatkowania należy pomniejszyć o koszt równy niezamortyzowanej części. Amortyzacji dokonuje się tu jednorazowo, z datą sprzedaży firmowego samochodu.
Sprzedaż samochodu firmowego bez podatku – czy to możliwe?
Sprzedaż samochodu przez firmę, co do zasady rodzi obowiązek opłacenia podatku dochodowego. Alternatywnym rozwiązaniem jest przekazanie pojazdu innej osobie w drodze darowizny. Takie świadczenie, w myśl przepisów prawa, ma charakter nieodpłatny, a zatem nie prowadzi do wystąpienia przychodu po stronie darczyńcy. To rozwiązanie w niektórych sytuacjach może okazać się korzystniejsze niż sprzedaż samochodu. Podatek z tytułu darowizny nie obowiązuje, jeżeli obdarowanym jest osoba zaliczana do tzw. I grupy podatkowej, a zatem np. małżonek, wstępni, zstępni czy rodzeństwo.
Sprzedaż firmowego auta – na fakturę czy umowę?
Wielu przedsiębiorców zastanawia się również, w jaki sposób dokumentować sprzedaż auta firmowego. Tu istotne znaczenie ma to, czy pojazd należy do firmowego, czy prywatnego majątku przedsiębiorcy. W pierwszym przypadku dokumentem potwierdzającym sprzedaż samochodu firmowego jest faktura. Z kolei jeżeli pojazd stanowił własność prywatną przedsiębiorcy, jego zbycie wystarczy udokumentować w formie umowy kupna-sprzedaży.
Jeżeli nastąpi sprzedaż samochodu firmowego, faktura powinna zostać uwzględniona w kolumnie 8 księgi przychodów i rozchodów, a także w ewidencji VAT. W przypadku, gdy podczas sprzedaży przedsiębiorca chce rozliczyć także niezamortyzowaną część pojazdu, to wówczas ten koszt należy ująć w kolumnie 13 KPiR.