Bieg jałowy – co oznaczają wolne obroty i jazda „na luzie”?

Jednym z popularniejszych mitów krążących wśród kierowców jest ten dotyczący jazdy na biegu jałowym. Kilkanaście lat temu, gdy na drogach królowały pojazdy z gaźnikiem, wrzucenie na luz pozwalało ograniczyć spalanie paliwa. Mimo zmian w technologii pracy i konstrukcji silników, które dziś są wyposażone w elektryczne wtryski paliwa, taka praktyka nadal jest stosowana przez wielu kierowców. Przeczytaj nasz poradnik i sprawdź, czym jest bieg jałowy silnika oraz jakie konsekwencje wiążą się z jazdą na luzie.
Bieg jałowy – co to?
Bieg jałowy to nic innego, jak najniższa prędkość obrotowa silnika, przy której pojazd nie gaśnie. By go włączyć, gałka skrzyni biegów powinna znajdować się w pozycji luz. Utrzymanie wolnych obrotów w samochodzie wspomagają urządzenia, które regulują dopływ mieszanki paliwowej do cylindrów.
Prawidłowe obroty na biegu jałowym powinny mieścić się w przedziale od 700 do 900. Taki zakres daje pewność, że silnik będzie w stanie pokonywać wewnętrzne i zewnętrzne opory, pracując przy tym w stabilny sposób. Podane wyżej wartości mają jednak charakter szacunkowy – wiele zależy tu od rodzaju silnika, roku produkcji, a nawet przebiegu pojazdu.
Warto również wiedzieć, czym nie jest jałowy bieg silnika. Wielu kierowców myli go przede wszystkim z hamowaniem silnikiem, chociaż w tym przypadku to właśnie obroty biegu jałowego pozwalają na utrzymanie pojazdu w ruchu.
Jazda na luzie – czy jest bezpieczna?
Wokół jazdy na luzie narosło wiele mitów. Cześć kierowców chętnie praktykuje taki sposób prowadzenia pojazdu, podczas gdy inni, z obawy o uszkodzenie silnika i własne bezpieczeństwo, rezygnują z takiej możliwości. Warto zauważyć, że w niektórych sytuacjach korzystanie z luzu może być uzasadnione. Wiele zależy jednak od prędkości jazdy oraz warunków panujących na drodze.
W sytuacji, gdy trzeba nagle przyspieszyć, ruch jałowy może okazać się szczególnie niebezpieczny. Zanim kierowca wrzuci bieg i osiągnie odpowiednią prędkość, upłynie więcej czasu niż podczas jazdy na włączonym biegu. Warto pamiętać także o tym, że jazda na luzie w większym stopniu obciąża klocki i tarcze hamulcowe. W efekcie te elementy układu hamowania szybciej ulegają zużyciu.
Bieg jałowy a hamowanie silnikiem
Alternatywą dla ruchu jałowego jest tzw. hamowanie silnikiem. Polega na kontynuowaniu jazdy na biegu, ale bez wciskania pedału gazu oraz sprzęgła. W takim przypadku pojazd stopniowo traci prędkość, co ułatwia jego łagodne zatrzymanie (np. przed sygnalizacją świetlną). Hamowanie silnikiem jest bezpieczną techniką jazdy. Już od kilkunastu lat w samochodach montowane są specjalne sterowniki, które odcinają dopływ paliwa podczas tego rodzaju jazdy, co pozwala znacząco zmniejszyć spalanie, szczególnie w cyklu miejskim.
Obroty biegu jałowego – o tym warto pamiętać
Chociaż sama jazda na ludzie nie jest polecana, to jednak bieg jałowy silnika może przydać się podczas diagnostyki pojazdu. Prowadzenie samochodu na wolnych obrotach pozwala lepiej kontrolować pracę silnika. Jeśli jest nierównomierna, może to wskazywać na awarię jednostki napędowej.
Niepokój kierowcy powinny wzbudzić również takie sytuacje, jak drgania pojazdu podczas postoju, nagłe szarpnięcia w czasie jazdy czy duże wahania obrotomierza. Co robić, gdy pojazd w czasie jazdy zacznie nagle gasnąć lub obroty silnika będą zbyt wysokie? Najlepiej wyłączyć silnik i skorzystać ze wsparcia oferowanego w ramach Assistance lub wezwać pomoc drogową.